એર ઇન્ડીયાનુ જમ્બો જેટ લંડનનુ હિથ્રો હવાઇમથક છોડીને આકાશમા ઉંચે ચઢ્યુ ત્યારે મધરાત થવા આવીહતી. જોકે એરપોર્ટની સદાબહાર દુનિયામાં તો રાતદિવસના કોઇ ભેદ નહોતા. કોઇ પરગ્રહવાસી હવામાં આટલુ મોટુ વિમાન ઉડતુ જોઇને એવુ પણ સમજે કે કોઇ વિરાટ પંખી એના પેટાળમાં બચ્ચાઓને બેસાડીને માળા ભણી ઉડી રહ્યુ છે. એક રીતે વાત પણ સાચી કે અંદર બેઠેલા હરએક પ્રવાસી પોતાના માળા ભણી જવા આતુર હતા. દરેકનર પોતાનુ ગંતવ્ય સ્થાન હતુ. ચડઉતરની ધમાલ થોડીવારમાં શમી ગઇ.મુસાફરોપોતાની સીટ પર આરામથી ગોઠવાઇને નીજી દુનિયામાં ખોવાઇ ગયા.સૌથી આગળની હરોળમાં બેઠેલા વયસ્ક દંપતી ભોગીલાલ ને એમના ઘર્મપત્નિ દિનાબેન સરૈયા છએક માસના વિદેશવસવાટ પછી આજે દેશમાં પાછા ફરી રહ્યા હતા. યુરોપનો પ્રવાસ, અમેરિકામાં એક દિકરી નેએનો પરિવાર, લંડનમાં એક દિકરો એમના બાળકો. આમ સંતાનો નેએના સંતાનો સાથે વિતાવેલા સુખદ સમયની સ્મૃતિઓને વાગોળતા એમણે મનોમન ખરીદીની યાદી તપાસી લીધી. કોઇ ભૂલાઇ તો નથી ગયુ ને?એક અજાણતા થયેલી નાનીસરખી ભુલ જીવનભરનુ દર્દ આપી શકે છે. એક તરફ પાછળ છોડેલા પરિવારના વિરહનુ દુઃખ તો દેશમા રાહ જોઇ રહેલા બાકીના પરિવારના મિલનની આશા,એક આંખમાં આસુ ને બીજી આંખમા હર્ષ સંતાકુકડી રમતા હતા. વિમાને એરપોર્ટ પર ઉતરાણ કર્યુ ને મુસાફરો સજાગ થઇ ગયા. શાંત સરોવરમાં જાણે સુનામીનુ મોજુ આવ્યુ!ઉતરાવાની એટલી આતુરતા પ્રવાસીઓમા હતી કે ચાલુ વિમાને બારીમાથી કુદી જવાતુ હોત તો વિમાનને અટકવાની જરુર જ નપડત.એકાદ કલાકની આધમાલ ને કસ્ટમની કંટાળાભરી વિધિ પતાવીને બહાર આવ્યા ત્યારે આખી મુસાફરીનો થાક એક સામટો લાગી ગયો હોય એવુ લાગતુ હતુ.માત્ર પરિવારને મળવાની આતુરતા જ થાકેલા ચરણોને ધકેલતા હતા. બહાર મસાફરોને આવકારવા સ્વજનો ઉભા હતા. ટોળામાંથી દિનાબેનનો મોટો દિકરો આરવ આગળ આવ્યો ને પ્રણામ કર્યા, કારના ડ્રાઇવરે આગળ આવીને બેગો ઉંચકીને કારમા ગોઠવી. એરપાર્ટ બહાર નીકળ્યા. કારમાં ગોઠવાયા. દિનાબેને ઉત્કંઠાપુર્વક ઘરના બધાના સમાચાર પુછવા માંડ્યા.લાગતુ હતુ કે આરવ ભલે માબાપના આગમનથી નારાજ ન હોય તો પણ વાતો કરવાના ઉત્સાહમા નહોતો.સવાલના જવાબ હા કે ના જેવા ટુંકા આપતો હતો.દિનાબેન થોડા નિરાશ થયા, એ જોઇને ભોગીલાલને જ કહેવુ પડયું 'હવે ઘેર જ જઇએ છીએ ને,બધાને રુબરુ જ પુછી લેજો ને' કાર બંગલાના પોર્ચમા આવી ને હોર્નનો અવાજ સાંભળીને બાળકો બહાર દોડી આવ્યા. ને કારને ઘેરી વળ્યા. દિનાબેન બહાર આવ્યા. બાળકોને વહાલ કર્યુ. પણ જાણે બાળકો ધરાતા જ નહોતા. આરવે સહેજ મોટેથી ઘાંટો પાડીને અંદર ધકેલ્યા, પ્રાંત વિધી
પતાવી બધા બેઠકરુમાં ભેગા થયા,બાળકો બેગોની આજુબાજુ ગોઠવાઇ ગયા. એમની આતુરતા નાનકડા ચહેરા પર દેખાતી હતી,'અમારા માટે બા શું લાવ્યા હશે? કુતુહલ તો મોટાને ય હશે. પણ એ તો રાહ જોઇ શકતા હશે ને. બેગો ખોલાઇ, દરેકને મનગમતી વસ્તુ મળી. બાળકો ખુશ થઇ ગયા. એમના કલરવથી ઘર ગુંજી ઉઠ્યુ. બન્ને વડીલોને સંતોષ થયો. સાંજ સુધીમા તો પરિવાર વિખરાવા માંડ્યો. દિકરીઓ પોતાના બાળકોને લઇને સાસરે જતી રહી. નાનો દિકરો એમનો પરિવાર લઇને વિદાય થયો. ઘરના રોજના રહેવાસી આરવ, એની પત્નિ દર્શના ને બે બાળકો મંજુલ ને નિધી. ઘર યથાવત થઇ ગયુ. દિના બેને લાંબી ઉંઘ ખેંચી લીધી. જાગ્યા તો પરોઢ થઇગયુ હતુ. તાજગી લાગતી હતી.હવે એણે છમહીનાથી છોડેલા ઘરને એક નજરથી બરાબર જોયુ. ઘરમાં તો કશું બદલાયેલુ લાગતુ નહોતુ. હા, ઘરવાળા થોડા બદલાયેલા લાગતા હતા.દર્શના તરફ એની નજરગઇ.હંમેશા ખુશમિજાજ,હસતી ને હસાવતી પુત્રવધુ ઉદાસ લાગતી હતી. ચહેરો મુરઝાયેલો હતો.એ આવ્યા ત્યારથી અણસાર તો આવ્યો હતો પણ દિકરા દિકરી નેબાળકોમાં વ્યસ્ત હતા.એટલે દર્શના જોડે સરખી વાત પણ નહોતી થઇ.જો કે મનમાં ધરપત હતી કે ઘરમાં જ છે ને બધા જાય પછી નિરાંતે વાત કરીશુ. પણ અત્યારે એણે એની શુન્ય નજર ને કરમાયેલો ચહેરો જોઇને ગઇકાલે આરવનુ આવુ જ વર્તન યાદ આવ્યુ.માનો કેન માનો પણ આબે બાબતો કયાક જોડાયેલી છે!બન્ને વચ્ચે કોઇ બાબત આવો મતભેદ થયો હોય. કોઇ પણ ઉંમરે દંપતિ વચ્ચે નાનમોટા ઝધડા નવાઇ ન કહેવાય.એટલે આવુ તેવુ પુછવુ ીએ વડીલો માટે અજુગતુ કહેવાય.ઉંમરલાયક દિકરા વહુને આવી પુછપરછ અંગત બાબતોમાં દખલગીરી લાગે. કદાચ જવાબ મળવાને બદલે ઉતારી ય પાડે. બાકી એમની આશંકા ખોટી નહોતી. બન્ને જરુર પુરતી જ વાત કરતા હતા. અગાઉની માફક હસી મજાક કે એકબીજાની મીઠી ફરિયાદ નહોતી.એક ભારેખમ શાંતિ હતી.પ્રસન્ન દામ્મપત્યની જગ્યાએ નછુટકે સાથે જીવતા પતિ પત્નિ જેવુ વર્તન નજરે પડતુ હતુ. વળી એ પણ શક્યતા હતી કે એને મનગમતી વસ્તુ નહિ મળી હોય કે નંણદો જોડે કાંઇ બોલા ચાલી થઇ હોય.પિયરમાં કોઇ સાજુમાં દુ હોય.પણ આતો પોતાની ધારંણાઓ હતી. કદાચ એ વધુ પડતુ ધારી લેતા હતા. જવા દો એલોકો સમજદાર છે જાતે જ સમાધાન શોધી લેશે. કદાચ કાલે બધુ બરાબર થઇ જશે. પણ પછીના ને એના પછીના દિવસે ય પરિસ્થતિ તો એ જ હતએનુ પ્રમાણ પણ મળવા માંડ્યુ. હમેંશના નિયમ મુજબ દર્શનાએ પુજાની સામગ્રી પુજાના રુમમા તૈયાર કરી રાખી હતી. પુજા કરી ને નિયમ મુજબ પ્રસાદની થાળી લઇને ઉભા થયા તો દર્શના પ્રસાદ લેવા ત્યા નહોતી. રોજ તો દિનાબેન એના મોમાં પ્રસાદ મુકે,આરતી લઇને પછી દર્શના ઘરમાં બધાને પ્રસાદ વંહેચી દે. એને અચરજ થયું પ્રસાદ એકબાજુ મુકી ઘરમાં બધે એને ખોળી છેવટે ઉપર આવ્યા. તો એ અગાસીની પાળીએ હાથ ટેકવીને શુન્ય નજરે સામે લહેરાતા બગીચાને જોઇ રહી હતી. આબગીચો એ એનુ પોતાનુ આગવુ સર્જન હતુ. એના કાર્ય ક્ષેત્રનો એક ભાગ.એ નાના ગામડામાં મોટી થઇ હતી.એનાપિતા દિનુભાઇ ખ્યાતનામ વૈદ્ય હતા.આસપાસ પ્રથમિક જીવન જીવતી પ્રજા જેને એલોપોથી દવા , ડોક્ટરો કે દવાખાના જેવી સગવડો અલભ્ય હતી, એલોકોને માટે એ દેવ તુલ્ય હતા. દિનુભાઇ માટે આવ્યવસાય નહિ પણ જીવનભરની તપસ્યા હતી.એ જાતે જ બધી વનસ્પતિ ઉગાડતા ને દવા તૈયાર કરતા. દર્શના આવા સાત્વિક વાતાવરણમાં ઉછરી હતી. એને પ્રથમથી જ વનસ્પતિ વાવવી, માવજત કરવી ગમતી. પિતા સાથે દવા તૈયાર કરવામાં મદદ કરતી. એદરેક વનસ્પતિના ગુણધર્મ જાણતી. એમ કરતા બાલ સહજ અનુકરણ ન રહેતા એણે મોટાથતા બધાનો વ્યવસ્થિત અભ્યાસા કર્યો ને આયુર્વેદની સ્નાતક પણ બની. કાળક્રમે એ આરવને પરણીને શહેરમાં આવી.અહી ેના વનસ્પતિશાસ્ત્રનો એના જ્ઞાનનો કોઇ વ્યવહારિક ઉપયોગ તો થયો. પણ પોતાનો શોખ જાણવી રાખવા અહી પણ એવો જ બગીચો બનાવેલો.નવરાશનો સમય વૃક્ષોની મા વજતમાં જતો.કયારેક મુશ્કેલીના સમયમાં અહી આવીને ઉભી રહેતી ને એને પિયર મળ્યુ હોય એટલો આનંદ થતો. અત્યારે એવી જ અસ્વસ્થપળોમાં એબગીચાના જોઇ રહી હતી. જાણે હમણા જ કોઇ વૃક્ષ એની શાખા લંબાવીને એને ગોદમાં લઇ લેશે. એને બદલે એને એવુ લાગ્યુ કે પવનની લહેરે ઝુમતા વૃક્ષો જાણે હવામાં સ્થિર થઇ ગયા. રમકડાના નિર્જિવ વૃક્ષોની જેમ જ.એના પર ખીલેલા પમરાટભર્યા પુષ્પો જાણે પ્લાસ્ટીકના બનીગયા. શું એને ય શહેરની હવા લાગી ગઇ હતી? આરવની માફક? શું આરવનો પ્રેમ પણ આ પુષ્પો જેવો જ ભ્રામક જ હતો? દર્શના આ ભ્રમને જ પ્રેમ માનીને જીવી રહી હતી.? સહજીવનમાં એણે પોતાનૂ સર્વસ્વ હોમી દીધૂ હતુ. એ એનુ ભોળપણ હતુ કે ભુલ? કોણ આપી શકે આવા સવાલોના જવાબ? જવાબ તો જવા દો, સવાલ સમજનાર કોઇ મળે તોય ઘણુ. અચાનક એના થભા પર કોઇનો મૃદુ સ્પર્શએણે અનુભવ્યો. એ પાછળ ફરી. સામે દિનાબેન ઉભા હતા.માતૃવત વાત્સલ્ય ભરી આંખો,એની સમસ્યા સમજી શકે, સાંભળી શકે ને સહાનુભુતિ આપી શકે એવી એક માત્ર વ્યકિત. ' શું થયુ છે ,બેટા,તુ કશુક દર્દ છુપાવી ને હસવાનો પ્રયત્ન કરે છે.હુ ગઓ કાલથી જોઉ છુ. બરાબર છે? એણે મૃદુતાથી પુછ્યુ.
No comments:
Post a Comment